ಖಂಡಿತ, ರಿಚರ್ಡ್ ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಮತ್ತು ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಬಗ್ಗೆ Korben.info ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೃದುವಾದ ಮತ್ತು ವಿವರವಾದ ಕನ್ನಡ ಲೇಖನ ಇಲ್ಲಿದೆ:
ರಿಚರ್ಡ್ ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್: ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಕ್ರಾಂತಿಯ ರೂವಾರಿ ಮತ್ತು GNU ಯ ಪಿತಾಮಹ
2025ರ ಜುಲೈ 30ರಂದು, Korben.info ತಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನವು, ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ (Free Software) ಚಳವಳಿಯ ಹರಿಕಾರರಾದ ರಿಚರ್ಡ್ ಮ್ಯಾಥ್ಯೂ ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರ ಜೀವನ, ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ಅವರ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತದೆ. ಸುಮಾರು 1980 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಿಂದಲೂ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ “ಉಚಿತ” ಎಂಬ ಪದದ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಾ, ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರು ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ಮಹಾ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. GNU ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಮತ್ತು ಗ್ನೂ ಜನರಲ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಲೈಸೆನ್ಸ್ (GPL) ಅವರ ಚಿಂತನೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಾಗಿವೆ.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಬೇಡಿಕೆ: ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಎಂದರೇನು?
ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರಿಗೆ “ಉಚಿತ” ಎಂದರೆ ಬೆಲೆರಹಿತ (free of charge) ಎಂದಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ (freedom) ಎಂದರ್ಥ. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಬಳಕೆದಾರರು ಈ ನಾಲ್ಕು ಮೂಲಭೂತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು:
- ಯಾವುದೇ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಅನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ (Freedom 0): ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಅನ್ನು ಯಾರು, ಎಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಯಾವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಬಂಧವಿರಬಾರದು.
- ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ (Freedom 1): ಇದರರ್ಥ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂನ ಮೂಲ ಕೋಡ್ (source code) ಲಭ್ಯವಿರಬೇಕು, ಇದರಿಂದ ಯಾರಾದರೂ ಅದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಪಡಿಸಬಹುದು.
- ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಹಂಚುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ (Freedom 2): ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಅನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಶುಲ್ಕದೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು, ಇದರಿಂದ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಲಾಭವಾಗುತ್ತದೆ.
- ನಿಮ್ಮ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಸುಧಾರಿತ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಹಂಚುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ (Freedom 3): ಇದರಿಂದಾಗಿ ಇಡೀ ಸಮುದಾಯವು ನಿಮ್ಮ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯಬಹುದು.
ಈ ನಾಲ್ಕು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಗಳನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರು “ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್” ಎಂದು ಕರೆದರು.
GNU ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್: ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ
1983 ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರು GNU ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. GNU ಎಂಬುದು “GNU’s Not Unix” ಎಂಬ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. Unix ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂನಂತೆಯೇ, ಆದರೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿತು.
GPL: ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ರಕ್ಷಾ ಕವಚ
ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಕಾನೂನಿನ ಮೂಲಕ ರಕ್ಷಿಸಲು, ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರು ಗ್ನೂ ಜನರಲ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಲೈಸೆನ್ಸ್ (GPL) ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. GPL ಒಂದು ‘ಕಾಪಿಲ್ಲೆಫ್ಟ್’ (copyleft) ಪರವಾನಗಿಯಾಗಿದೆ. ಇದರರ್ಥ, GPL ಪರವಾನಿಗೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾದ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ಯಾವುದೇ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ಅಥವಾ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಸಹ ಅದೇ GPL ಪರವಾನಿಗೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗಬೇಕು. ಇದು ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ಉಚಿತ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಯಾವುದೇ ಮಾಲೀಕತ್ವದ (proprietary) ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
ವಿವಾದಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವ
ರಿಚರ್ಡ್ ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಠೋರವಾದ ನಿಲುವು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಬಾರಿ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಹೇಳಿಕೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ನ ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕೆ ಅವರು ನೀಡುವ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಕುರಿತಾದ ಅವರ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಹಲವರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವರ ಕೆಲವು ನಡವಳಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಟೀಕೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿವೆ. 2019 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು MIT ಯಿಂದ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡುವಂತಹ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಉಂಟಾದವು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರ ಮೂಲಭೂತ ಚಿಂತನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಚಿತ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಚಳವಳಿಗೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗದು.
Linux ಕರ್ನಲ್‌ನ ರಚನೆಕಾರ ಲಿನಸ್ ಟೊರ್ವಾಲ್ಡ್ಸ್ ಅವರಂತಹ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರ ಕೆಲಸದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. GNU/Linux ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂಗಳು ಇಂದು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಸರ್ವರ್‌ಗಳು, ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಎಂಬೆಡೆಡ್ ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ, ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಅವರ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯೇ ಮೂಲ ಕಾರಣ.
Korben.info ಲೇಖನವು, ರಿಚರ್ಡ್ ಸ್ಟಾಲ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಒಬ್ಬ ಕೇವಲ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ತಜ್ಞರಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮೇಲೆ ನಾಗರಿಕರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಆಳವಾದ ಚಿಂತನೆ ಮಾಡಿದ ಒಬ್ಬ ಮಹಾ ಚಿಂತಕ ಎಂಬುದನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅವರ ಆದರ್ಶಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನಮಗೆ ನೆನಪಿಸುತ್ತವೆ.
Richard Stallman – La révolution du logiciel libre et GNU
AI ಸುದ್ದಿ ನೀಡಿದೆ.
ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು Google Gemini ನಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ:
‘Richard Stallman – La révolution du logiciel libre et GNU’ Korben ಮೂಲಕ 2025-07-30 11:37 ಗಂಟೆಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. ದಯವಿಟ್ಟು ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೃದುವಾದ ಸ್ವರದಲ್ಲಿ ವಿವರವಾದ ಲೇಖನ ಬರೆಯಿರಿ. ದಯವಿಟ್ಟು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಲೇಖನದೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿ.